Əslində, insanların mühüm bir qismi Allaha inanır. Ancaq onları əsl iman yolundan azdıran şey özlərinə Allahdan başqa tanrılar seçmələridir. Bu hal Quranda şirk (ortaq qoşmaq) adlanır; şirk qoşanlara isə "müşrik" deyilir. İslamın özü "tövhid"dir, yəni Allahı "vahid", tək olaraq qəbul etmək və Ondan başqa heç bir varlığa qulluq etməmək.
Maraqlıdır, Allahdan başqasına səcdə edənlərin demək olar ki, hamısı müşrik olduqlarını qəbul etmir. Əksinə, müxtəlif açıqlamalarla ideal bir müsəlman olduqlarını söyləyirlər. Allahı qoyub bütləri özlərinə dost tutanlar üçün "...Biz onlara yalnız bizi Allaha yaxınlaşdırmaq üçün ibadət edirik..." ("Zumər" surəsi, 3) deyirlər. Şirk qoşduqlarını bu və ya buna bənzər üsullarla inkar etməyə çalışan müşriklərdən Quranda bu şəkildə söz edilir:

Bugünkü cahil cəmiyyəti də tam mənası ilə bir müşrik olduğu halda bunu qəbul etmir və özlərini ideal bir müsəlman zənn edirlər. Çünki onların düşüncəsinə görə, şirk qoşmaq yalnız taxtadan, daşdan düzəldilmiş bütlərin və ya totemlərin qarşısında səcdə etməkdən ibarətdir. Allahdan başqasına səcdə etməyi yalnız üçölçülü və cansız bir surət qarşısında yerə qapanmaq zənn edirlər.
Ancaq səcdə bir varlığa qulluq etməyin yalnız simvolik ifadəsidir. Və bir insan bir varlığın qarşısında səcdə etməsə də Ona qulluq etmiş ola bilər. Allaha aid olan sifətləri öz zehnində sözügedən varlıqla dəyişməsi "müşrik" olması üçün kifayətdir.
Allah rizası axtarılmağa layiq olan yeganə varlıqdır. Buna baxmayaraq əgər insan Allahdan başqa varlığın rizasını qazanmağa çalışarsa, məsələn, özünü insanlara bəyəndirməyə və onları xoşbəxt etməyə çalışarsa, onları özünə tanrı seçmiş olar. Allahdan başqa varlıqlardan kömək istəsə, mədət umsa, onlara səcdə etmiş olur. Həyatını Allahın qanunlarına görə deyil, digər varlıqların qanunlarına uyğun istiqamətləndirməyə qərar verərsə, o varlıqları "Rəbb" qəbul etmiş olur.
Bunun müqabilində "müvahhid" (tək sayılan, şirk qoşmayan) mömin xarakteri Allahdan başqa bir Rəbb, maarifləndirici, dost, sahib və tanrı tanımır. Quranın ilk surəsi olan "Fatihə" surəsindəki "Yalnız Sənə ibadət edirik və yalnız Səndən kömək diləyərik" ("Fatihə" surəsi, 4) ayəsi bu saf imanın ifadəsidir.
Onsuz da insan fitrət (yaradılış) baxımından tövhidə inanmağa və tövhidə görə yaşamağa meyllidir. "Mən cinləri və insanları yalnız Mənə ibadət etsinlər deyə yaratdım" ("Zariyat" surəsi, 56) hökmü insanın sadəcə olaraq Allaha ibadət etməsi üçün yaradıldığından xəbər verir. Belə halda insanın vəzifəsi yaradılış məqsədinə uyğun olaraq "müvahhid" bir şəkildə Allaha ibadət etməkdir. İnsanın yaradılışına məhz bu uyğun olduğu üçün ən asan yol da budur. Quranda həmçinin belə deyilir:

Təbliğ edilən insana anladılması vacib olan ən mühüm mövzu şirk və tövhid mövzusudur. Ona içindən çıxdığı cəmiyyətin şirk qoşan olması açıqlanmalı, həqiqi imana qovuşmaq üçünsə özündə köklü bir dəyişiklik etməsinin vacibliyi başa salınmalı, Allahın dinindən üstün tutduğu hər şeydən əl çəkməsinin mühümlüyü bildirilməlidir.
Başa salmaq lazımdır ki, insanın hər hansı başqa bir varlığı deyil, öz istəklərini Allahın əmr və qadağalarından üstün tutması, öz ağlını Qurandan yüksək görməsi də açıq-aşkar bir şirkdir. Quranda belə insanlar "nəfsini tanrı edənlər" ("Furqan" surəsi, 43) kimi təsvir edilir və Quran ayələrinə görə vəziyyətləri bu şəkildə açıqlanır:

İnsanı şirkdən qurtarmaq üçün ona verilməsi vacib olan məlumat isə həqiqətdə maddənin əsl mahiyyəti ilə bağlı "köklü məlumat"dır.
Nəticədə insanın şirkdən canını qurtara bilməsi üçün Allahı hər şeydən üstün tutması, Onu hər şeydən çox sevməsi və Onun hökmündən başqa heç bir hökmü qəbul etməməsi lazımdır. Bu isə cahil cəmiyyətdə xarakter və zehin quruluşunun tamamilə yıxılması və onun əvəzində Qurana əsaslanan bir xarakter və zehin quruluşu yaratmaqla mümkün olar. Təbliğ edilən insandan umulan hərəkət də budur, əks halda din ona açıqlanmış, ancaq buna itaət etməmiş bir insan kimi çox böyük əzab görəcəkdir.
Ancaq daxilində bu "çevrilişi" etməsi üçün ona kömək etmək lazımdır. İlkin olaraq həmin şəxsə gerçək İslam anladılmalıdır. Çünki onun cahil cəmiyyətdə tanıdığı din bir çox xurafat və ədalətsizlikdən ibarət azğın bir modeldir və bu üzdən İslama qarşı bir çox fikirlərə sahib olması mümkündür. Yaxud dini heç tanımamış ola bilər. Bu səbəbdən dini ona ətraflı şəkildə açıqlamaq lazımdır.